Dożynki wojewódzkie 2023. Podlascy rolnicy podziękowali za plony

Uroczyste nabożeństwa, konkurs na najpiękniejszy wieniec dożynkowy, obrzęd dzielenia się chlebem, uhonorowanie zasłużonych dla rozwoju rolnictwa, a wieczorem koncert Lady Pank. W niedzielę, 10 września w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie, podlascy rolnicy podziękowali za tegoroczne zbiory. Tym samym symbolicznie zakończyli okres żniw. W wydarzeniu zorganizowanym przez samorząd województwa podlaskiego uczestniczyli m.in.: marszałek Artur Kosicki, wicemarszałek Marek Olbryś oraz członkowie zarządu: Wiesława Burnos i Marek Malinowski. Gościem specjalnym był Minister Aktywów Państwowych Jacek Sasin.

Uroczystości dożynkowe rozpoczęły się przed południem liturgią w Soborze św. Mikołaja w Białymstoku, której przewodniczył abp białostocki i gdański Jakub. Następnie dziękowano za zebrane plony podczas Mszy Św. w Archikatedrze Białostockiej, gdzie na ręce abp. Józefa Guzdka złożono dary ołtarza.
Po nabożeństwach podlascy rolnicy i goście uroczystości udali się do Skansenu w Wasilkowie, gdzie w otoczeniu wiejskich zabytkowych zagród rozpoczęło się oficjalne świętowanie.

–To wielka radość móc powitać tu, w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej wszystkich państwa. Podziękowaliśmy Panu Bogu za tegoroczne plony podczas nabożeństw, a teraz jesteśmy tu, aby z głębi serca podziękować naszym rolnikom za ich ciężką pracę, za to, że dzięki ich staraniom nie musimy obawiać się o nasze bezpieczeństwo żywnościowe, o naszą przyszłość. Wielkie brawa dla naszych rolników – mówił marszałek ArturKosicki.

Wojewódzkie dożynki 2023 zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. Przesłanie na Święto Plonów od głowy państwa odczytał minister Sasin.

„Dziękuję za Państwa troskę o ziemię ojców. Za starania o to, aby rodziła obficie, aby na żadnym polskim stole nie zabrakło chleba. Przynosi to doskonałe rezultaty, bowiem na rynkach krajowych i zagranicznych polska żywność jest klasą samą dla siebie – rozchwytywaną przez konsumentów doceniających jej najwyższą jakość” – czytamy m.in. w liście.

Prezydent nawiązał do obecnej sytuacji geopolitycznej.

„W czasie, gdy wielu obaw przysporzyła nam pandemia, potem wojna za naszą wschodnią granicą i wynikające z niej problemy gospodarcze, dziękuję za to, że dają Państwo Polakom poczucie bezpieczeństwa żywnościowego. Mam pewność, że dzięki sile i nowoczesności polskiego rolnictwa – dzięki Państwa pracy – w tej podstawowej dziedzinie, jaką stanowi produkcja żywności, nasza Ojczyzna jest i będzie suwerenna i samowystarczalna” – napisał Prezydent RP.

Podziękował rolnikom i mieszkańcom wsi za kultywowanie tradycji i przywiązanie do ojczyzny.

Rolnicy - „Żywią i bronią”. Temat bezpieczeństwa żywnościowego, które zapewnia Polsce dobrze rozwinięte rolnictwo, był motywem przewodnim wielu wystąpień. Na ten aspekt zwrócił uwagę również Jacek Sasin.

–Dzięki wam czujemy się bezpieczni, wiemy, że tego powszedniego chleba nie zabraknie – mówił, zwracając się do rolników.

Minister przypomniał także o zaangażowaniu polskich chłopów w walkę o niepodległość. A w dniu beatyfikacji Rodziny Ulmów, rolników ze wsi Markowa, którzy w czasie okupacji niemieckiej za pomoc okazaną kilkunastu Żydom zostali bestialsko zmordowani, przywołał także ich historię.

– W ciężkim czasie okupacji hitlerowskiej dali wspaniały przykład człowieczeństwa i ponieśli za to najwyższą ofiarę: swego życia i swoich najbliższych.
Minister Sasin odniósł się także do obecnej sytuacji rolników i problemów, z którymi borykają się. Jak mówił: „nigdy nie pozostawimy rolników w trudnej sytuacji” i zaznaczył, że obecny rząd angażuje się w sprawy wsi.

– Wspieramy tym, co jest istotne w produkcji rolnej, czyli wsparciem do paliwa rolniczego, nawozów. Wspieramy w tych sytuacjach, kiedy mamy suszę, kiedy klęski dotykają rolników, kiedy mamy nieurodzaj albo klęskę urodzaju, wtedy zawsze nasz rząd i państwo polskie reagują – mówił i podkreślił: – Tak jest również teraz, kiedy za naszą wschodnią granicą toczy się wojna i polscy rolnicy skutki tej wojny odczuwają. Chcę zapewnić, że nie ugniemy się przed różnymi dyktatami, które wobec nas są formułowane i nie dopuścimy do tego, aby produkty żywnościowe z Ukrainy zalały Polskę, i żeby polscy rolnicy na tym ucierpieli.

Symbolem udanych plonów jest wieniec dożynkowy. Mogą być tradycyjne i bardziej współczesne. Ważne, aby były uplecione z wielu rodzajów zbóż zebranych z pól. Podczas dożynek wybierany jest ten najpiękniejszy. I tak też było w tym roku. Komisja konkursowa oceniała m.in.: kompozycję zgodną z tradycją, precyzję wykonania, walory estetyczne, różnorodność i jakość użytych materiałów naturalnych (sztuczne są niedopuszczalne) takich jak np.: kłosy, ziarna zbóż, owoce, warzywa, kwiaty, zioła, a także sposób prezentacji wieńca.

Spośród 24 prac przygotowanych przez podlaskie stowarzyszenia, szkoły i koła gospodyń wiejskich tytuł „Najładniejszego Wieńca Dożynkowego Województwa Podlaskiego 2023” zdobyła praca Koła Gospodyń Wiejskich „Magnolia” z Pokaniewa (gm. Milejczyce, powiat siemiatycki). Imponujące dzieło powstawało przez kilka miesięcy.
– O tym, jak ma wyglądać nasz kolejny wieniec, myślałyśmy już podczas ubiegłorocznych dożynek, a zaczęłyśmy go robić w lutym. Został wypleciony z sześciu rodzajów zbóż, do tego trawy, różnego rodzaju kwiaty, len – mówiły członkinie KGW Magnolia: Monika Cieślik i Anna Janowicz. Zwyciężczynie podkreślały, że przygotowanie wieńca to przede wszystkim praca rąk i dobry plan.

Warto dodać, że zwycięski wieniec będzie reprezentował Województwo Podlaskie podczas tegorocznych Dożynek Prezydenckich (23 - 24 września).

Drugie miejsce w konkursie otrzymało Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Szudzialowo, a trzecie Mieszkańcy Wsi Sobolowe z gminy Suwałki. Wyróżniono też wieńce przygotowane przez KGW w Dąbrowkach i zespół Dąbrowka z gminy Wasilków, KGW Karwowianki z gminy Jedwabne oraz Stowarzyszenie Aktywny Sztabin z gminy Sztabin.
Ze wszystkich symboli dożynkowych, najważniejszy jest chleby, a obrzęd dzielenia się nim to punkt kulminacyjny każdych dożynek. Tej ceremonii przewodniczą starostowie dożynkowi. W Podlaskiem zawsze są to dwie pary reprezentujące dominujące w regionie wyznania. W tym roku Starostami Dożynkowymi kościoła katolickiego byli Urszula i Andrzej Nartowiczowie, a Starostami Dożynkowymi kościoła prawosławnego Anna i Stefan Siereda. Przekazali oni na ręce marszałka Artura Kosickiego chleb z tegorocznych plonów. Pobłogosławione bochny zostały rozdane uczestnikom dożynek. A obrzęd dożynkowy odśpiewały brańskie „Skowronki”.

Tradycyjnie już dożynki są okazją do wręczenia odznaczeń. W niedzielę trzynaście osób z regionu otrzymało medale „Zasłużony dla rolnictwa”. Odznaczenia przyznaje Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Laureatami medalu zostali m.in. wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski i wicemarszałek województwa Sebastian Łukaszewicz. Podczas dożynek wręczono również m.in. statuetki dla zasłużonych mieszkańców powiatu białostockiego, które przyznaje Starosta Powiatu Białostockiego.

Tegoroczne wojewódzkie święto plonów zostało połączone z drugą edycją Podlaskiego Festiwalu Kół Gospodyń Wiejskich. Można było nie tylko skosztować regionalnych przysmaków, ale też nacieszyć oko wspaniale przygotowanymi kramikami. Te najpiękniejsze zostały nagrodzone w konkursie na „Najpiękniejsze stoisko dożynkowe przygotowane przez KGW”. Nagrodzono również najciekawsze stoiska producentów produktu lokalnego województwa podlaskiego.

Scenariusz każdego Święta Plonów jest niezmienny od lat. Zwrócili na to uwagę członkowie zarządu województwa Wiesława Burnos i Marek Malinowski.
–Wszystko jest, jak być powinno. Najpierw podziękowaliśmy za plony podczas nabożeństw, a teraz świętujemy. Są te piękne tradycje, które trwają i pokazują kulturę ludową, jak jest żywa, jak mieszkańcy wsi ją kultywują, choćby poprzez te wspaniałe wieńce dożynkowe – mówiła Wiesława Burnos.
Marek Malinowski podkreślał, że dożynki są przede wszystkim podziękowaniem z pracę rolników.

–Przez ostatnie 40 lat wiele się zmieniło, nastąpiła zmiana technologiczna w rolnictwie. Ale jedno się nie zmieniło: dzięki pracy rolników na każdy polski stół codziennie trafia żywność, a dzięki ich przywiązaniu do tradycji możemy podziwiać piękne symbole dożynkowe, które też są dowodem na urodzajną ziemię – zaznaczył.
Ostatni raz dożynki wojewódzkie w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej odbyły się w 2014 roku. Dyrektor Skansenu Katarzyna Ancipiuk nie kryła radości, że gospodarzem tegorocznego Święta Plonów jest właśnie ta instytucja.

– Muzeum etnograficzne, a takim jest Skansen, to miejsce, które jak najbardziej pasuje do tak wspaniałego wydarzenia.
Podlaskie Święto Plonów co roku odbywa się w innej miejscowości. W ostatnich latach podlascy rolnicy dziękowali za plony m.in. w Ciechanowcu, Dąbrowie Białostockiej, Surażu, Mońkach, Wysokiem Mazowieckiem, Sokółce.

Gdzie będą kolejne? Jeszcze nie wiadomo, ale wicemarszałek Marek Olbryś zapytany o Muzeum- Skansen im. Adama Chętnika w Nowogrodzie odpowiedział:
–Bardzo byśmy chcieli. Wprawdzie jest tam mniej terenów niż w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej, ale dalibyśmy radę. A jeśli zarząd województwa przychyliłby się do takiego pomysłu, to z otwartymi ramionami powitalibyśmy podlaskich rolników w Nowogrodzie.

W dożynkach wojewódzkich uczestniczyli samorządowcy z całego regionu, a także przedstawiciele duchowieństwa z bp. Edwardem Ciereszko i abp. Jakubem na czele. Byli również podlascy parlamentarzyści, a także europoseł Krzysztof Jurgiel.

Wydarzenie zostało zorganizowane przy współpracy z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa, Podlaskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Szepietowie, Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Podlaską Izbą Rolniczą, kółkami rolniczymi.




Źródło: www.podlaskie.eu
Oprac.: Agnieszka Bolewska-Iwaniuk
Foto: Krzysztof Duszyński / UMWP